Phụ nữ dễ tử vong hơn so với nam giới khi bị nhồi máu cơ tim.
Tại hội nghị cập nhật kiến thức về tim mạch và tim mạch can thiệp TP.HCM lần II ngày 23/6, theo PGS. TS. Châu Ngọc Hoa - Giảng viên Bộ môn Nội (ĐH Y Dược TP.HCM), nữ giới dễ tử vong hơn so với nam giới khi bị nhồi máu cơ tim.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, với bệnh nhân tim mạch dưới 50 tuổi, tỷ lệ tử vong ở nữ giới cao gấp đôi nam giới. Hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến cáo, cần có một chế độ can thiệp để dự phòng bệnh tim mạch.
Dự phòng bằng thuốc
Trừ khi có chống chỉ định, aspirin (75-325mg/ngày) nên được dùng cho phụ nữ bị bệnh mạch vành hoặc đái tháo đường. Đối với những phụ nữ có nguy cơ khác (hút thuốc lá, béo phì, tiền sử gia đình, rối loạn chuyển hóa, tiền sản giật thai kỳ, tăng huyết áp thai kỳ…), aspirin có thể có lợi ở phụ nữ từ 65 tuổi trở lên (81mg mỗi ngày hoặc 100mg cách ngày) nếu huyết áp đã được kiểm soát và BS đã cân nhắc giữa lợi ích và các nguy cơ. Aspirin không được chỉ định dùng để dự phòng nhồi máu cơ tim cho phụ nữ khỏe mạnh dưới 65 tuổi.
Ngoài ra, liệu pháp hormon thay thế trong giai đoạn tiền mãn kinh không dùng để phòng ngừa bệnh lý tim mạch. Các thuốc chống hình thành gốc tự do (vitamin E, vitamin C, beta caroten…) không được dùng để phòng ngừa bệnh tim mạch. Acid folic kết hợp với B6 hoặc B12 hay được dùng đơn độc cũng không phải là phương pháp để phòng ngừa bệnh tim mạch.
Lối sống tích cực
Mức huyết áp tối ưu là dưới 120/80mmHg, vì vậy, chị em phải kiểm soát cân nặng, tăng cường hoạt động thể lực, uống ít rượu. Không nên hút thuốc lá và tránh khói thuốc lá trong môi trường (hút thuốc lá thụ động). Ở nữ giới, việc hút thuốc lá đi kèm với dùng thuốc ngừa thai là khởi phát của việc tạo huyết khối.
Hoạt động thể lực cũng cần có “kế hoạch” cụ thể: nên tập thể dục ít nhất 150 phút/tuần với cường độ trung bình, 75 phút/tuần với cường độ nặng hoặc một kết hợp tương đương giữa cường độ trung bình và cường độ nặng. Để có thêm lợi ích trên tim mạch, nên gia tăng cường độ tập, trung bình tới 5 giờ (300 phút/tuần) hoặc 2 giờ 30 phút/tuần tập với cường độ nặng. Nên thực hiện vận động tất cả các nhóm cơ chính ít nhất 2 ngày/tuần. Những phụ nữ cần giảm cân hoặc duy trì sự giảm cân nên tập tối thiểu 60-90 phút với ít nhất là cường độ trung bình (như đi bộ nhanh) vào tất cả các ngày trong tuần.
Chế độ ăn hợp lý
Nên chọn chế độ ăn nhiều rau xanh, trái cây, thức ăn nguyên hạt, thực phẩm giàu chất xơ, các sản phẩm từ bơ sữa ít béo; hạn chế ăn mỡ động vật, cholesterol, muối, đường. Với thức ăn mặn, nên dùng nguồn đạm từ thực vật hay hải sản; ăn cá ít nhất 2 ngày/tuần. Đạm trong bữa ăn trưa nên là đạm thực vật. Đặc biệt, phụ nữ mang thai nên tránh các loại cá có nguy cơ nhiễm thủy ngân cao (cá mập, cá kiếm, cá cờ…). Bên cạnh việc cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng và vi lượng như: folate, vitamin B6, C, E…, cần tăng chất xơ trong bữa ăn đối với bệnh nhân bị bệnh tim mạch nhằm giúp giảm năng lượng, giảm hấp thu chất béo. Bên cạnh đó, phụ nữ có thể dùng thêm acid béo omega-3 dưới dạng viên nang (như EPA 1800mg/ngày) nếu có tăng cholesterol trong máu hoặc tăng triglycerid. Người ăn kiêng thường thực hiện mục tiêu ở bữa ăn sáng và trưa (thường ít năng lượng), rồi giảm dần nỗ lực vào giữa hay cuối ngày vì đói và như vậy lại ăn nhiều hơn. Vì vậy, hay cố gắng thực hiện điều ngược lại, dùng bữa ăn năng lượng nhiều vào đầu ngày để bảo vệ cơ thể không bị mệt mỏi vì cơn đói vào cuối ngày. Nên chia nhỏ các bữa ăn trong ngày ra thành 6 bữa thay vì 3 bữa vì ăn nhiều bữa nhỏ có hiệu quả giảm cân. Phụ nữ sau mãn kinh đốt ít hơn 30% năng lượng từ mỡ so với người trẻ, vì vậy, đây cũng là cách ăn giúp làm giảm cholesterol.
Theo PNO