NGHIÊN CỨU XÁC ĐỊNH ĐỒNG THỜI GELSEMIN VÀ KOUMIN TRONG PHỦ TẠNG VÀ DỊCH SINH HỌC
BẰNG SẮC KÝ LỎNG KHỐI PHỔ
Phạm Quốc Chinh, Đoàn Thị Hải Hạnh, Phạm Thị Thu Hà
Gelsemin và koumin là các alcaloid của cây lá ngón. Phương pháp sắc ký lỏng khối phổ (LC-MS/MS) được thết lập để xác định gelsemin và koumin trong phủ tạng và dịch sinh học của nạn nhân bị ngộ độc alcaloid cây lá ngón tại Việt Nam. Mẫu dịch phủ tạng, máu và nước tiểu được điều chỉnh đến pH 10 bằng dung dịch natri hydroxit 1 M và được chiết bằng etyl axetat. Papaverin được sử dụng làm chất chuẩn nội. Mẫu được phân tích trên LC-MS/MS, cột sắc ký Poroshell 120 EC-C18 (2.7 µm, 4.6 x 100 mm), gradient pha động gồm 2 kênh methanol và acid formic 0,1%, tốc độ dòng 0,4 mL/phút, thể tích tiêm 1 µL. Chế độ ion hóa ESI(+), điện thế ion hóa là 3500V. Phương pháp được thẩm định đáp ứng yêu cầu có độ đúng, độ chính xác từ 89,36 - 111,66 %; khoảng tuyến tính từ 0,1 – 100 ng/mL máu/NT, 1,0 - 500 ng/g phủ tạng; giới hạn phát hiện và giới hạn định lượng của gelsemin và koumin trong máu, nước tiểu và phủ tạng từ 0,006 – 0,03 ng/mL; hiệu suất chiết từ 80,92 - 92,43 %. Phương pháp được áp dụng phân tích 06 mẫu máu, 01 nước tiểu và 03 mẫu phủ tạng, có 9 mẫu tìm thấy gelsemin, 8 mẫu tìm thấy koumin.
Phương pháp có tính chọn lọc, độ nhạy và thích hợp để xác định hàm lượng các alcaloid cây lá ngón trong phủ tạng, dịch sinh học của các nạn nhân, phục vụ cho việc đánh giá, điều trị và công tác giám định pháp y.
Từ khóa: Gelsemium, Koumin, Alcaloid, LC-MS/MS, LLE,…